Inhalt

Historischer Rundweg - Bord III

Katholieke kerk Heilig Kreuz

Het godshuis, een bakstenen gebouw dat uit drie schepen bestaat en beschikt over een verhoogd middenschip, dwarsschip en driezijdige koorafsluiting, werd in 1896 feestelijk ingewijd.

Vroegere bouwwerken

De plaats Wemb (schrijfwijzen: Wembde, Winden, Wimme, Wemm, Wem, Weymde) wordt voor het eerst genoemd in 1345. Volgens een oud heffingsregister uit 1397 behoorde het samen met de boerendorpjes Vornick, Boekhöltchen (gedeeltelijk), Hoest, Rottum, Vorselaer, Wissen, Keylaer, Am Bruch, Steeg, Baal, Ober- en Niederhelsum en het dorp Weeze tot het rechtsgebied en de parochie Weeze in het district Goch. In Wemb stond een kapelletje dat in de 16e eeuw als ‘Kreuzerhöhungskapelle’ wordt genoemd. Hoewel de regering te Kleef zowel de renovatie als het opdragen van de mis had verboden, herstelde de pastoor van Weeze het bouwvallige godshuis in 1714 weer in oude staat. Pas in 1723 kon de geestelijke verzorging door een franciscaner pater, waarschijnlijk afkomstig uit het klooster Marienwasser, weer hervat worden. In 1804 werd Weeze samen met Hees en Baal tot zelfstandige parochie uitgeroepen. De eerste pastoor was Johann Lüskens, de laatste prior van het klooster Marienwasser, dat in 1802 tijdens de secularisatie door de Fransen werd opgeheven.

Nieuwbouw

In 1862 werd de kerktoren door de bliksem getroffen. De kerk en het orgel raakten daarbij zwaar beschadigd en werden zo goed en zo kwaad als het ging, hersteld. Omdat het godshuis voor de groeiende gemeente te klein was geworden, werd er met de nieuwbouw begonnen. In 1889 werd er een stuk aangebouwd dat uiteindelijk niet groot genoeg bleek te zijn. Met behulp van talrijke nieuwe donaties kon het ontwerp van de gerenommeerde Keulse architecten Rüdell en Odenthal worden uitgevoerd. De oude kerk uit 1806 en de aanbouw werden uiteindelijk afgebroken. In 1895/1896 werd een gotisch bakstenen gebouw neergezet dat uit drie schepen bestaat en beschikt over een verhoogd middenschip, een dwarsschip en een driezijdige koorafsluiting. Op 12 november 1896 werd de kerk feestelijk ingewijd.

Inrichting

De prachtige uit hout gesneden kansel evenals de monstrans zijn afkomstig uit de kerk van het voormalige klooster Marienwasser. Het hoogaltaar met de thematiek van het Lijden van Christus en de Boodschap van het Kruis werd in 1897 gemaakt in de werkplaats van Ferdinand Langenberg in Goch. De paneelschilderingen ‘Maria op de troon met kind’ en ‘De heilige Jozef’ maakte de in Weeze geboren kunstenaar Gerhard Schoofs in 1908. De paneelschilderingen op de achterzijde, ‘Manna-oogst’ en ‘Mozes die water uit de rots slaat’, maakte de uit Kleef afkomstige Gerhard Lamers. De prachtige tabernakeldeuren werden in 1897 gemaakt in de goudsmidse van Franz-Wilhelm van den Wyenbergh in Kevelaer. Het Maria-altaar uit 1909 is van de hand van houtsnijder Jacob Ophey uit Geldern. De houtsnijderij Müller uit Brühl bouwde het in de Tweede Wereldoorlog verwoeste Herz-Jesu-altaar in 2004 opnieuw op naar het voorbeeld van het Maria-altaar. De houtsculptuur van de heilige Jozef met zaag en schaaf aan de noordelijke kerkmuur kan toegeschreven worden aan Ferdinand Dierker uit Kevelaer. De ramen van de koorruimte ontwierp de glasschilder Richtstätter in het jaar 1955. Ze tonen in het midden de hand van God, daaronder de kruisiging en wederopstanding, links de verwijzingen uit het Oude Testament naar het Kruisoffer en rechts de vruchten van het Kruisoffer: vergeving der zonden, wederopstanding van de doden en de genezing van kwalen. De ramen in het zijschip die ontworpen zijn door de uit Weeze afkomstige kunstenaar Mennekes, symboliseren de sacramenten.

Fusie

Sinds het samengaan van de katholieke parochiegemeentes Weeze en Wemb in 2005 is de katholieke kerk Heilig Kreuz een filiaalkerk van ‘St. Cyriacus in Weeze’.

Kijkje in de altaarruimte van Heilig Kreuz

Kijkje in de altaarruimte van Heilig Kreuz

Ferdinand Langenberg: het opengeklapte hoogaltaar van Heilig Kreuz, 1897

Ferdinand Langenberg: het opengeklapte hoogaltaar van Heilig Kreuz, 1897

Franz Wilhelm van den Wyenbergh: tabernakel in het hoogaltaar, 1897

Franz Wilhelm van den Wyenbergh: tabernakel in het hoogaltaar, 1897

De kansel (1620) is afkomstig uit het klooster Marienwasser dat in 1802 werd geseculariseerd

De kansel (1620) is afkomstig uit het klooster Marienwasser dat in 1802 werd geseculariseerd

Historisch triomfkruis in de Heilig Kreuz-kerk

Historisch triomfkruis in de Heilig Kreuz-kerk